Idea budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK), znanego także jako Centralny Port Lotniczy (CPL), zrodziła się na początku XXI wieku. Polska, z dynamicznie rozwijającym się rynkiem lotniczym, zaczęła odczuwać potrzebę posiadania nowoczesnego, centralnie położonego lotniska, które mogłoby odciążyć istniejące porty lotnicze, szczególnie Lotnisko Chopina w Warszawie. Koncepcja ta miała również na celu wzmocnienie pozycji Polski jako ważnego węzła komunikacyjnego w Europie Środkowej.
2017: Formalne Rozpoczęcie Projektu
Oficjalne prace nad projektem CPK rozpoczęły się w 2017 roku. W tym samym roku, 7 listopada, rząd polski podjął uchwałę o budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Ustalono, że port lotniczy będzie zlokalizowany w Baranowie, około 40 kilometrów na zachód od Warszawy. Projekt został nazwany „Solidarność” na cześć legendarnego polskiego ruchu społecznego i związkowego.
Cele i Zakres Projektu
CPK ma być nie tylko nowoczesnym lotniskiem, ale także multimodalnym węzłem transportowym, łączącym lotnictwo z koleją i drogami. Projekt zakłada:
- Budowę nowoczesnego lotniska: Początkowo mającego obsługiwać 45 milionów pasażerów rocznie, z możliwością rozbudowy do 100 milionów pasażerów w przyszłości.
- Rozwój sieci kolejowej: Powstanie „szprych” – nowych linii kolejowych, które połączą CPK z największymi miastami w Polsce, umożliwiając szybkie połączenia do portu lotniczego.
- Inwestycje w infrastrukturę drogową: Poprawa istniejących dróg i budowa nowych, aby zapewnić łatwy dojazd do lotniska.
2018-2020: Przygotowania i Planowanie
W 2018 roku powołano spółkę Centralny Port Komunikacyjny Sp. z o.o., której zadaniem jest realizacja projektu. Rozpoczęły się prace nad analizami środowiskowymi, technicznymi i ekonomicznymi. W 2019 roku przeprowadzono konsultacje społeczne, które miały na celu zebranie opinii i uwag mieszkańców terenów sąsiadujących z planowanym portem.
Równocześnie rozpoczęto prace nad planowaniem nowej infrastruktury kolejowej. W 2020 roku podpisano umowy z międzynarodowymi firmami doradczymi, które mają wspierać projekt w zakresie planowania i zarządzania inwestycjami.
2021: Wybór Doradców i Partnerów
W 2021 roku projekt wszedł w fazę intensywnych przygotowań. Powołano konsorcja doradcze, które miały wspierać CPK w kwestiach technicznych, prawnych i finansowych. Wśród nich znalazły się takie firmy jak Arup, Foster + Partners oraz KPMG. Rząd polski nawiązał także współpracę z innymi krajami, w tym Koreą Południową, której doświadczenie w budowie i zarządzaniu dużymi portami lotniczymi (np. Incheon) miało być cenne dla realizacji projektu.
2022-2023: Przyspieszenie Prac
W latach 2022-2023 projekt CPK zaczął nabierać coraz bardziej konkretnych kształtów. Przeprowadzono szczegółowe badania geologiczne i hydrologiczne na terenie przyszłego lotniska. Kontynuowano prace nad planowaniem nowej infrastruktury kolejowej i drogowej. Ogłoszono także przetargi na wykonanie pierwszych prac budowlanych.
W 2023 roku rząd polski zatwierdził master plan dla CPK, który określa szczegółowe plany rozwoju portu lotniczego i towarzyszącej infrastruktury. Plan ten zakłada rozpoczęcie budowy w 2024 roku i zakończenie pierwszego etapu w 2027 roku.
Przyszłość CPK
CPK ma stać się jednym z najważniejszych węzłów komunikacyjnych w Europie. Jego powstanie ma nie tylko zwiększyć przepustowość polskiego ruchu lotniczego, ale także wzmocnić pozycję Polski na mapie międzynarodowych połączeń. Projekt ma na celu:
- Zwiększenie konkurencyjności polskiego transportu lotniczego: Przyciągnięcie nowych linii lotniczych i zwiększenie liczby połączeń międzynarodowych.
- Poprawę dostępności transportowej: Dzięki nowym liniom kolejowym i drogom, mieszkańcy różnych regionów Polski będą mieli łatwiejszy dostęp do międzynarodowych połączeń.
- Rozwój gospodarczy regionu: Powstanie CPK ma przyczynić się do stworzenia nowych miejsc pracy i przyciągnięcia inwestycji.
Podsumowanie
Centralny Port Komunikacyjny to ambitny projekt, który ma na celu przekształcenie Polski w kluczowy węzeł komunikacyjny w Europie. Od początkowych koncepcji z początku XXI wieku, poprzez formalne rozpoczęcie prac w 2017 roku, aż po planowanie i przygotowania w kolejnych latach, projekt CPK rozwija się dynamicznie. Jego realizacja ma potencjał, aby znacząco wpłynąć na przyszłość transportu lotniczego i kolejowego w Polsce, a także przyczynić się do rozwoju gospodarczego kraju.
